Choroby natury dermatologicznej mogą mieć swoje podłoże w wielu czynnikach — począwszy od wrodzonych predyspozycji i nadwrażliwości, aż po pewne niedociągnięcia w zakresie higieny. Zazwyczaj jednak rozpatrujemy tego typu dolegliwości wyłącznie w kontekście ludzkim, co dla posiadaczy własnych pupili (a także dla hodowców) może z czasem okazać się nie lada problemem. Poniżej przyglądamy się nieco bliżej kwestii świerzbu u zwierząt domowych, jednocześnie omawiając możliwe odmiany, objawy oraz zagrożenia dla człowieka.
Świerzb a zwierzęta domowe — czym jest i jakie przynosi objawy
Podobnie jak w przypadku ludzi, przyczynę wystąpienia tego typu dolegliwości u zwierząt domowych stanowi pasożytnicza działalność świerzbowca. Pasożyt ten występuje w kilku odmianach (o czym nieco niżej) wykazujących odmienne preferencje co do gatunku oraz miejsca na ciele nosiciela. Ogółem rodzina świerzbowców Sarcoptes scabiei atakuje aż 40 różnych ssaków, w tym chociażby psy, koty, świnki morskie, konie, króliki, owce, świnie, a nawet wielbłądy.
Działanie konkretnych gatunków świerzbowca także różni się nieco w zależności od wariantu. Odmiany drążące rozwijają się w podobny sposób do wariantu ludzkiego var. hominis — drążą one mikroskopijne tunele w skórze nosiciela, by tam składać stosunkowo szybko rozwijające się jaja, z których wykluwają się larwy (w przypadku odmiany psiej mowa tutaj o 3 tygodniach do osiągnięcia pełnej dojrzałości). Odmiany uszne atakują z kolej małżowinę pupila, rozwijając się w delikatnych tkankach uszu zwierzęcia.
Po czym poznać, że nasz pies, kot lub inne zwierzę domowe zostało zakażone świerzbem? Pierwszym sygnałem jest intensywne drapanie. Choć przyczyn mocnego świądu może być wiele (jak choćby pchły), jest to wyraźny znak, że warto przyjrzeć się sprawie nieco bliżej. W przypadku przewlekłych i nieleczonych zarażeń może dojść do znacznego osłabienia organizmu nosiciela - spadek erytrocytów, białych krwinek, witamin A i E, a także wartości hematokrytu prowadzi do redukcji masy ciała, utraty owłosienia, zapalenia skóry, powstawania ran i strupów na całym ciele oraz ogólnego wycieńczenia zwierzęcia. Działanie pasożyta może niestety doprowadzić do śmierci pupila.
Zakażenie świerzbem u zwierząt domowych - drogi zarażenia i czynniki ryzyka
Zakażenie świerzbowcem typu zwierzęcego nie jest specjalnie trudne - do zarażenia dochodzi przez bezpośredni kontakt lub też pośrednio, na przykład poprzez legowisko, poduszki, na których zwierzę leżało, dywan itp. Co ważne, poza nosicielem pasożyt może przeżyć kilka tygodni (w sprzyjających, wilgotnych warunkach).
Czy zwierzęce odmiany świerzbu są groźne dla ludzi? W wielu przypadkach przejście konkretnych wariantów Sarcoptes scabiei na ludzi (a także pomiędzy innymi gatunkami) jest możliwie — może ono również powodować zmiany i dolegliwości skórne. Jeśli chodzi o odmianę var. canis (wariant psi), pasożyt może przenieść się chociażby na króliki. W przypadku świnek morskich utrzyma się on jednak tylko czasowo, a myszy i szczury wcale nie odczują jego działania. U człowieka może wywołać objawy, jednak nie ma on możliwości rozmnażania się, więc problem powinien zniknąć wraz z wyleczeniem psa.
Odmiana kocia (świerzbowiec Notoedres cati), oprócz naszych domowych futrzaków, atakuje również króliki i psy, a także konie. Zazwyczaj objawia się ona w postaci zaczerwienienia, grudek i innych zmian w okolicy uszu, grzbietu oraz głowy. Może ona również dotknąć człowieka, wówczas objawy są podobne, jak w przypadku odmiany ludzkiej — z tą jednak różnicą, że pasożyty nie drążą kanałów, objawy są łagodniejsze i ustępują samoczynnie.
Leczenie świerzbu u zwierząt domowych
Podstawowym krokiem w walce ze świerzbem u zwierząt domowych jest skrócenie lub usunięcie sierści oraz terapia szamponem — celem tych zabiegów jest usunięcie przeszkód (włosów, strupów i naskórka) blokujących penetrację lekami. Następna faza to właśnie aplikacja leków weterynaryjnych. Tutaj do wyboru mamy kilka różnych opcji — od podskórnych zastrzyków (Iwermektyna), aż po preparaty aplikowane miejscowo oraz leki dodawane do pokarmu.
Zapraszamy do sprawdzenia pozostałych artykułów na naszym Blogu, a w przypadku jakichkolwiek pytań lub wątpliwości - do kontaktu z nami!
